برای ثبت رویدادهای مالی در سیستم های حسابداری از واژه های بدهکار و بستانکار به کرات استفاده می شود. هر یک از این واژه ها مفاهیمی در خصوص ثبت سوابق مالی در بر دارند که باید با آن ها آشنایی داشته باشید. در نظر گرفتن این سیستم دو طرفه دقت عمل فرایندهای مالی و حسابداری را افزایش می دهد. هر یک از این عبارات برای دو طرف معاملات و فرایندهای پرداختی به کار می روند که منجر به تشخیص بدهکار و بستانکار در حسابداری می شود.
آشنایی با مفهوم بدهکار و بستانکار در حسابداری
برای سازماندهی به داده های مالی در اداره ها و سازمان ها عبارات گوناگونی مورد استفاده قرار می گیرند. حسابدار عمومی یا تخصصی از این عبارات برای مرتب کردن امور مالی استفاده کرده و به حساب های مالی مراکز مورد نظر رسیدگی می کنند. حساب ها از چند بخش تشکیل می شوند. بخش اول عنوان حساب، بخش دوم بدهکار و بخش سوم بستانکار است. هر یک از این بخش بندی ها با معنا و مفاهیمی خاص معرفی شده و مورد توجه قرار می گیرند. در برخی موارد برای مشخص شدن بدهکار و بستانکار از عباراتی به عنوان نماد استفاده می شود.
برای معرفی بستانکار در معاملات از حروف بس و برای معرفی بدهکار از حروف بد استفاده می کنند. به این ترتیب حسابرسی امور مالی خلاصه تر می شود. بدهکار در لغت به فردی گفته می شود که باید مبلغی را به طرف مقابل بپردازد و به عبارتی بدهی دارد. بستانکار فردی است که مبلغی از شخص مقابل طلب دارد. هر یک از این مبالغ در طرف چپ و راست معاملات و حسابهای مربوطه مشخص می شوند. هر یک از این طرفین در ازای برخی خدمات به عنوان بدهکار و بستانکار تعیین خواهند شد.
بیشتر بخوانید: تفاوت حسابداری عمومی و خصوصی
انواع بدهکاران در حسابداری
برای تشخیص بدهکار و بستانکار در حسابداری باید با انواع دسته بندی های هر یک از طرفین آشنایی داشته باشید. به طور کلی بدهکاران در دسته بندی های زیر مورد توجه قرار می گیرند:
- بدهکاران تجاری یکی از مهمترین دسته بندی های طرف راست قراردادهای مالی محسوب می شوند. این دسته همان اشخاص حقوقی یا حقیقی هستند که در هر یک از معاملات تعریف می شوند. در زمان ثبت فرایندهای مالی این دسته از بدهکاران در برابر درآمد حاصل قرار می گیرند.
- بدهکاران غیر تجاری نیز یکی از دسته بندی های رایج در این حوزه هستند. این اشخاص حقیقی یا حقوقی معامله ای انجام نداده اند اما در طرف راست قراردادهای حسابداری قرار می گیرند. اغلب آن ها وجهی را به عنوان وام در اختیار دیگری قرار داده و به همین خاطر به عنوان بدهکار شناخته می شوند.
برای محاسبه امور مالیاتی در هر یک از کسب و کارها نوع بدهکاران و بستانکاران مشخص می شود. برای این منظور باید با هر یک از دسته بندی های اشخاص حقیقی و حقوقی در طرف راست معاملات آشنایی داشته باشید.
انواع بستانکاران در حسابداری
انواع بستانکاران نیز برای رسیدگی بهتر به حساب امور مالیاتی و سایر خدمات مالی مشخص می شوند. بستانکاران به زبان عامیانه به نام طلبکاران مشخص می شوند و دسته بندی های گوناگونی دارند. برخی از آن ها را در زیر مشاهده می کنید:
- بستانکاران غیر تجاری که در امور مالی و تجاری شرکت نداشته و تنها وام از آن ها دریافت شده است. بستانکاران غیر تجاری مبلغ مشخصی را به عنوان قرض به فردی پرداخت کرده و این مبلغ را از بدهکاران طلب دارند.
- در بخش بعدی بستانکاران تجاری قرار می گیرند که از دسته بندی های مهم این حوزه به شمار می روند. تامین کنندگان یا عرضه کنندگان کالا یا خدمات که در ازای این موارد هزینه ای دریافت نکرده اند، به عنوان بستانکار تجاری معرفی می شوند
برای مشخص شدن وضعیت بدهکار و بستانکاری حساب های مالیاتی خود و نوع بدهی یا طلب خود می توانید وارد بخش سوابق مالیاتی خود شده و از طریق کد ملی این وضعیت را استعلام کنید. در این بخش میزان بدهی یا طلب شما از سازمان مشخص می شود. برای این که در این امور مالی و اداری عملکرد بهتری داشته باشید لازم است که با مفاهیم بدهکار و بستانکار و دسته بندی های مربوط به هر یک آشنا شوید. به همین دلیل پرداختن به بهترین نرم افزار حسابداری یکی از موثرترین روش هاست.
ماهیت بدهکار و بستانکار در حسابداری
دو اصطلاح پرکاربرد بدهکار و بستانکار هر یک تعیین کننده برخی مفاهیم در حوزه امور مالی هستند. به طور کلی هر آن چه که در قبال آن وجهی پرداخت می کنیم، به عنوان نوعی بدهکاری مشخص می شود. ماهیت بدهکار در خصوص کلیه خدمات و کالاهای خریداری شده مشخص خواهد شد. پس هر زمان که هزینه ای را پرداخت کردیم آن را در زیر مجموعه بدهکاری ها دسته بندی می کنیم.
در مقابل ماهیت بدهکار، بستانکاری قرار می گیرد؛ یعنی در زمانی که وجهی را دریافت کرده و یا آن را طلب می کنیم، بستانکار یا طلبکار خواهیم بود. اغلب افراد در ازای اعتبار و محصولاتی که به بقیه ارائه می دهند، بستانکار می شوند. بر اساس این تعاریف مفاهیم بدهکاری و بستانکاری در امور مالیاتی نیز مشخص می شوند. به این ترتیب زمانی که در امور سازمانی و اداری موظف به پرداخت هزینه هایی باشیم به عنوان بدهکار مشخص می شویم.
چگونه بدهکار و بستانکار در حسابداری را از هم تشخیص دهیم؟
یکی دیگر از مسائلی که در خصوص تعیین بدهکاری و بستانکاری افراد مورد توجه قرار می گیرد، مشخص شدن این مقوله از یکدیگر است. برای این که در این زمینه عملکرد بهتری داشته باشیم باید حتما بدهکار و بستانکار را در معاملات مربوطه از هم تشخیص دهیم. در این خصوص فرمول های به خصوصی مورد استفاده قرار می گیرند. بر اساس این فرمول ها مجموعه بدهی ها و سرمایه ها تعیین خواهند شد. در این زمینه به فرمول ( بدهی ها + سرمایه ها = دارایی ها) مراجعه می شود.
در مقابل همه دارایی های ما بدهی ها قرار می گیرند. به همین خاطر در مواجهه با هر مالی باید به طرف مقابل آن توجه داشته باشید. به طول مثال در برابر سرمایه مبحث برداشت قرار می گیرد، در برابر هزینه ها، درآمدها قرار می گیرند، در مقابل دارایی ها وبدهی ها مورد توجه هستند و… هر یک از این موارد شما را با ماهیت بدهکار و بستانکار آشناتر کرده و تشخیص هر یک از این موارد را ساده تر می کند.
جمع بندی
در این بخش در رابطه با روش های مشخص شدن بدهکار و بستانکار در حسابداری برخی فاکتورها را ارزیابی کردیم. شما می توانید با مشخص کردن ماهیت هر یک از این مقوله ها به امور مالی و مالیاتی خود بهتر رسیدگی کنید. هر یک از ما موظف به پرداخت برخی هزینه ها هستیم و به عنوان بدهکار معرفی می شویم. همچنین در مقابل درآمدهایی در ازای انجام برخی فعالیت ها به دست می آوریم و در این موارد بستانکار خواهیم شد.
برای اینکه بتوانید به عنوان یک حسابدار حرفه ای با این موارد به صورت عملی کار کنید، پیشنهاد می شود نسب به استفاده از نرم افزار حسابداری گیتی حساب اقدام کنید.
بدون دیدگاه